09 lut Nerwica natręctw
Poradnik dla chorych na zespół natręctw – znakomity dla osób z zaburzeniami obsesyjno-kompulsyjnymi – autorstwa dr Macieja Żerdzińskiego, psychiatry w zakresie leczenia zaburzeń z kręgu obsesji i kompulsji, z Centrum Psychiatrii w Katowicach.
Kompulsje (inaczej czynności natrętne lub natręctwa ruchowe) – polegają na występowaniu powtarzających się czynności, które odbierane są przez daną osobę jako niechciane, uporczywe i nie dające się opanować. Pacjenci najczęściej opisują owe czynności jako bezsensowne i irracjonalne, jednak ich próby powstrzymania się od wykonywania czynności natrętnych zwykle powodują kumulowanie się napięcia emocjonalnego (np. poczucia zagrożenia – nieraz o dużej intensywności), co niejako zmusza ich do powtarzania kompulsji. Mogą mieć postać prostych czynności (np. skubanie, pocieranie ubrania) po czynności natrętne złożone – wieloetapowe, skomplikowane i nieraz czasochłonne zachowania. W odniesieniu do kompulsji złożonych obejmujących powtarzanie cykli określonych zachowań stosuje się określenie rytuały. Kompulsje najczęściej współwystępują z myślami natrętnymi (obsesjami) i zwykle ściśle się z nimi wiążą (np. uporczywe, natrętne myśli na temat zagrożenia ze strony włamywaczy mogą powodować napięcie emocjonalne i skłaniać pacjenta to kilkunastokrotnego sprawdzania przed pójściem spać, czy wszystkie zamki w drzwiach i okna są zamknięte = czynności natrętnej, która pozwala rozładować wzbudzany przez natrętne myśli dyskomfort). U niektórych pacjentów związek pomiędzy natrętnymi myślami a kompulsjami może mieć dziwaczny charakter (np. natrętne myśli o chorobie zagrażającej bliskiej osobie mogą powodować napięcie emocjonalne, które jest redukowane przez pacjenta np. za pomocą trzynastokrotnego obrócenia się w wokół własnej osi).
Kompulsje o nieznacznym nasileniu można nierzadko zaobserwować u osób nie spełniających kryteriów rozpoznania żadnych zaburzeń psychicznych. Kompulsje, które istotnie komplikują codzienne funkcjonowanie, wraz z obsesjami, należą do osiowych objawów zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych (znanych także pod nazwą nerwicy natręctw,, ang. obsessive-compulsive disorder). Poza tym, nierzadko kompulsje (działania) o zróżnicowanym nasileniu obserwuje się także u osób cierpiących z powodu zaburzeń psychicznych innych niż zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne, np. w zaburzeniach depresyjnych lub różnego rodzaju zaburzeniach lękowych.
CENTRUMPSYCHIATRII.EU