08 kw. Klapa burzy mózgów
Dlaczego ‘burza mózgów’ może zmniejszać ilość twórczych pomysłów?
Burza mózgów polega na wspólnym generowaniu pomysłów na forum grupy. To metoda stymulacji twórczego myślenia, jednak badacze tej techniki odnoszą się do niej z pewnym sceptycyzmem.
Twórca tej metody twierdził, że aby przyniosła ona oczekiwany efekt, w postaci nagromadzenia ciekawych pomysłów, podczas przeprowadzania tej procedury muszą zostać spełnione pewne warunki. Pierwszym z nich jest rozdział generowania pomysłów od ich oceny!
Uczestnicy powinni być nastawieni na wymyślanie jak największej liczby pomysłów, nawet tych absurdalnych oraz do ich przekształcania i ulepszania. Może się to przyczynić do tego, że ludzie będą nawzajem inspirować się do kreowania oryginalnych pomysłów, dzięki pobudzaniu nietypowych skojarzeń.
Od kiedy Alex Osborn wynalazł metodę burzy mózgów, przeprowadzono liczne badania testujące hipotezę o efektywności tej techniki. W klasycznym eksperymencie, dotyczącym tego zagadnienia, osoby badane są dzielone na dwie grupy (kontrolną i badawczą).
- Członkowie grupy kontrolnej mają wygenerować jak najwięcej rozwiązań konkretnego problemu indywidualnie, w oddzielnych pomieszczeniach.
- Grupa badawcza zaś miała wymyślić jak najwięcej rozwiązań tego samego problemu pracując zgodnie z zasadami burzy mózgów.
Metaanalizy tych eksperymentów, prezentują zaskakujące rezultaty, a mianowicie badania nie tylko wskazują na brak skuteczności burzy mózgów, ale w większości dowodzą temu, że osoby pracujące indywidualnie kreują więcej pomysłów, niż osoby z grupy badawczej!
Dlaczego nie zawsze działa?
Dlaczego więc technika burzy mózgów zamiast zwiększać ilość twórczych pomysłów, zmniejsza ją? Odpowiedzią na to pytanie są czynniki, które w naturalnej sytuacji grupowej przyczyniają się do hamowania produktywności jednostek.
- Należy do nich lęk przed oceną ze strony innych, który występuje mimo poruszenia tej kwestii w instrukcji przekazywanej uczestnikom.
- Kolejnym czynnikiem jest występowanie mechanizmu próżniactwa społecznego, czyli obniżenie indywidualnej motywacji przy nierozpoznawalnym wkładzie pojedynczej osoby we wspólny rezultat pracy.
- Oprócz tego, w grupie kilka osób może się wypowiadać jednocześnie, a oczekiwanie na swoją kolej może prowadzić do zapominania, bądź odrzucania własnych koncepcji.
- W sytuacji grupowego generowania pomysłów może pojawić się efekt następnego w kolejce, polegający na zmniejszeniu uwagi koncentrowanej na cudzej wypowiedzi, co wiąże się ze słabszym zapamiętywaniu jej treści, przez osoby mające się wypowiedzieć zaraz po niej. Przygotowanie własnej wypowiedzi zabiera część zasobów poznawczych, co sprawia, że słuchacz nie poświęca pełnej uwagi, temu co mówią inni członkowie grupy.
Badania empiryczne wskazują, że podanie – osobom biorącym udział w burzy mózgów – Instrukcji zawierającej komunikat o tym, że po przeprowadzeniu metody, uczestnicy zostaną zapytani o to, jakie pomysły wygenerowali pozostali członkowie, owocuje tym, że grupa wytwarza większą ilość pomysłów. Co ciekawe, liczba ta wzrasta wraz z liczbą zapamiętanych pomysłów przez poszczególnych członków grupy.
Podsumowanie
Podsumowując, metoda burzy mózgów, może być skuteczniejsza, jeżeli zminimalizuje się wpływ czynników hamujących produktywność jednostek w grupie, przeważnie jednak stanowią one normalny składnik procesów zachodzących w grupie, co przyczynia się do tego, że najczęściej sesja burzy mózgów jest mniej skuteczna od pracy indywidualnej.
MALA-PSYCHOLOGIA.EU